Muhasebe Uygulamaları Ders Notları
Envanter çıkarmak : Saymak ölçmek tatmak ve değerlemek suretiyle bilanço günündeki mevcutları alacakları ve borçları kesin bir şekilde ayrıntılı olarak tespit etmektir..
Envanter işlemleri : Sayım değerleme ve envanter kayıtlarının yapılmasını kapsayan bir süreç
Muhasebe Dışı Envanter İşlemleri : Yılda en az 1 kez yapılması zorunlu olan envanter muhasebe dışı envanterdir.Muhasebe dışı envanter iktisadi varlıkların büyük defterdeki hesaplarda yer alan değerleri nazarı dikkate alınmaksızın bu varlık ve borçların tek tek sayılması kontrol edilmesi ve değerlemesi işlemidir..
Bilanço Günü : Hesap döneminin son günü olan ve envanter ile bilançonun ilgili olduğu tarihe deninir.
Değerleme işlemleri : Değerleme işlemleri muhasebe dışı envanterlerin sayımından sonraki aşamasıdır.Envanterde değerleme bir işletmenin varlık ve borçlarının bilanço günündeki değerlerinin belirlenmesidir.
Değerlemenin Amacı : Hesap dönemi sonucu kar ve zararı tespit etmektir.
Muhasebe İçi Envanter : Muhasebe dışı envanterin muhasebe kayıtlarına aktarılması aşamasıdır.
1 Genel geçici mizan hazırlanır.
2 Muhasebe dışı envanterde edinilen bilgilere göre envanter kayıtları yapılır
3 Kesin mizan hazırlanır
4 Mali tablolar düzenlenir.
5 kapanış kayıtları yapılır.
Mukayyet Değer : Bir iktisadi varlığın muhasebe kayıtlarında görülen değeridir.
İtibari Değer : Her tür senetlerle hisse senedi ve tahvillerin üzerinde yazılı olan değer
Rayiç Değer : Bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım satım değeridir.
Ticari Kar : Muhasebe ilkelerine göre saptanan kara denir.
Mali Kar : Vergi kanunlarına uyularak saptanan kara vergi karı yada mali kar denir.
*Montaj giderleri,gümrük vergileri,nakliye giderleri,satın alma bedeli maliyet bedeline eklenir.
*Bankalar tassaruf değeri ölçüsünü uygulamakta zorunludurlar.
*Vergi Matrahlarının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tespitine Envanter denir.
*Ticaret kanununda,muhasebe ilkelerinde ve vukta yer alan temel değerleme ölçüsü Maliyet değeridir.
*Bir iktisadi varlığın değerleme gününde sahibi için arz ettiği gerçek değere tasarruf değeri denir.
*İşletmenin müşterilerinden olan senetli alacaklarını değerlemede esas alınan ölçü tasarruf değeridir.
*TTK ve Vuk a göre işletmeler ;
her hesap dönemi sonunda
işletmenin birleşmesinde
işletmenin kuruluş tarihlerinde
işletmenin kapatılmasında envanter çıkartmak zorundadırlar.
Menkul Kıymetler : Hisse senedi,tahvil,hazine bonosu,finansman bonosu,yatırım fonu katılma belgeleri,kar zarar ortaklığı belgesi,gelir ortaklığı senedi gibi varlıklardır.
Hisse Senedi : Anonim şirketlerde sermayeye katılma payını gösteren belgelerdir.
Tahviller : Anonim şirketlerin iktisadi devlet teşekküllerinin ve kamu kuruşlarının borç para sağlamak amacıyla çıkardıkları borç senetleridir.
*Kasa Mevcudu nominel değer değerleme ölçüsü ile değerlendirilir.
Değersiz Alacaklar : Tahsil olanağı tamamen yok olan senetli ve senetsiz alacaklar deersiz alacak kabul edilir.Vuk a göre kazi bir hükme ve kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline artık imkan kalmayan alacaklar değeris alacaklardır.
Satın Alınan Malın Maliyet bedelini oluşturan unsurlar
1-fatura bedeli
2-Taşıma ve hamaliye giderleri
3-gümrük vergileri
4-Taşıma sırasında sigorta giderleri
5-Sadece mal alımı için sağlanmış ve kullanılmış kredilerin faiz ve komisyonları
Maliyet bedeline dahil edilemeyen unsurlar
1-KDV
2-Ortak depolama gideri
3-Personel ücreti
4-Normal bakım onarım gideri
*Vuk gereğince dönem sonu mal stoklarını değerlenmesinde gerçek maliyet bedeli esas alınmalıdır.
*Değeri düşen malların değerlenmesinde vuk nu bu tür malların değerlemesinin emsal bedeliyle yapılması olanağını tanımıştır.
*Vuk a göre ticari mallar maliyet bedeli değerleme ölçüsü ile değerlenir.
Amortismana tabi olan duran varlıklar
1-Haklar 2-Binalar 3-Taşıtlar 4-Özel Maliyetler
*Kiralanan gayrimenkul üzerinde yapılan değer artırıcı ilaveler olarak özel maliyetler hesabına kaydedilen tutar kira süresi bilinmiyorsa 5 yılda itfa olur.
*Vergi usul kanununa göre azalan bakiyeler usulüyle ayrılacak amortismanlar için en yüksek oran %50 dir.
*Vuk a göre borç senetleri tasarruf değeri ile değerlendirilir.
* TTK ya göre borçlar itibari değer değerleme ölçüsüyle değerlendirilir.
Gelir Hesapları
1-Dönem sonlarında dönem karı veya zararı hesabına devredilerek kapatılır
2-Bilançoda yer almaz
3-dönemin faaliyet sonucuna etkisi olan hesaplardır
4-İzleyen döneme aktarılmaz
5-Dönem sonlarında kalan vermezler
*Öz Kaynakları oluşturan unsurlar
Ödenmiş sermaye,sermaye yedekleri,kar yedekleri,geçmiş yıllar karları,dönem net karı
Yedekler : Öz kaynaklar bünyesini sağlam tutmak işletmenin devamlılığını ve gelişmesini sağlamak işletmenin sapileri ile alacakların haklarının korunmasını sağlamak ve öz kaynaklarda faaliyetler sonucunda doğabilecek azalışları karşılamak amacıyla net karın dağıtılmayarak işletmede alıkonulan kısmıdır.
Yasal Yedekler : TTK ya göre ayrılması zorunlu olan yedeklere denir.
Statü Yedekleri : TTK da belirtilen yedeklerin dışında yedek ayrılabilmesi için şirket sözleşmesinde hüküm konulabileceğni belirtmektedir.
Olağanüstü Yedekler : Şirket genel kurulunda yönetim kurulunun önerisi ile ayrılan yedek.
Özel Fonlar : Yenileme yatırım geliştirme sermaye itfası gibi amaçlar için fon adı altında kardan ayrılarak oluşturulan yedeklerdir.
Özkaynaklardan indirim olarak gösterilen hesaplar : Dönem net zararı,geçmiş yıllar zararı,Ödenmemiş sermaye
Vergi Karına Ulaşmak İçin Ticari Kara
1-Kanunen kabul edilmeyen giderler ilave edilir,Vergiye tabi olmayan gelirler çıkartılır
Eksik değerlemeden dolayı bulunan fark ilave edilir,Fazla değerlemeden dolayı bulunan fark çıkartılır.